Stichting Kafkabrigade Nieuwsbrief · Nieuwsbrief Stichting Kafkabrigade november 2023

29 november - Het ministerie van Binnenlandse Zaken werkt met tien projecten aan verbetering van datadeling binnen de overheid.
28 november - Debat Eerste Kamer over invoering Omgevingswet samengevat.
28 november - Op de najaarsconferentie van de NLUUG verzorgde Arnoud Engelfriet een keynote over hoe AI het landschap van intellectueel eigendomsrecht verandert, voor een publiek van professionele gebruikers van open systemen en standaarden. Eerder schreef Engelfriet met Stichting Kafkabrigade over een misvatting over open source software in de Kamerbrief 'Open, tenzij'.
24 november - EU en Canada sluiten digitaal parnerschap over veilige connectiviteit, monitoring van kunstmatige intelligentie, de uitwisseling van best-practices rond digitale identiteit en meer.
23 november - Het programma Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS) organiseerde de tweede "Stelseldag" rond de terechte vraag: hoe komen we tot een betrouwbaar nationaal data-ecosysteem voor onze maatschappelijke opgaven?
22 november - AG Connect vat de opeenvolging van nieuws rond het vertrek en de terugkeer van Sam Altman bij OpenAi samen.
21 november - De Sociaal-Economische Raad (SER) publiceeert een interactieve landkaart van digitalisering in de Europese Unie. De gegevens zijn afkomstig uit het rapport over de staat van het digitale decennium dat de Europese Commissie publiceerde.
21 november - Het Open Source Observatory (OSOR) van de Europese Commissie bestaat 15 jaar. Op de bijeenkomst in Brussel werden prijzen uitgedeeld aan mensen die een belangrijke rol speelden in het gebruik van open source software voor publieke diensten.
21 november - Maar liefst 72 Duitse gemeenten verloren kritieke systemen, zoals hun website, mailverkeer en diensten zoals de uitgifte van identiteitsdocumenten nadat IT-dienstverlener Südwestfalen-IT werd geraakt door een grootschalige cyberaanval op 30 oktober. Drie weken later zijn de meeste gemeenten nog niet operationeel, zoals Stadt Siegen.
16 november - "Om de adreskwaliteit te verbeteren, worden vanaf 1 januari 2024 de Basisregistratie Personen (BRP) en de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) aan elkaar gekoppeld. De BAG wordt daarbij leidend," meldt de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens. Bepaalde bestaande mogelijkheden om uitzonderingen te maken mogen niet meer voorkomen, zoals een locatiebeschrijving of een puntadres. Het puntadres - letterlijk een punt in het adresveld - werd wel gebruikt om daklozen in de gemeente te kunnen registreren. Voor dak- en thuislozen is een inschrijving een voorwaarde om uit de negatieve spiraal te ontsnappen. Zij kunnen alleen worden ingeschreven wanneer zij een briefadres aanvragen. Andere bestaande verschillen, die vaak voortkomen uit het feit dat niet elk object waarin mensen wonen voldoet aan alle eisen voor een adres, moeten gemeenten oplossen voor 1 januari 2024. Gemeenten moeten dan eerst intern zorgen voor een BAG-adres, voordat zij burgers kunnen inschrijven. Voor nieuwe registraties wordt een registratie in de BAG voorwaardelijk en waarschijnlijk softwarematig afgedwongen. Niet opgeloste verschillen worden per eind 2024 een negatieve key performance indicator voor gemeenten.
16 november - De Staat van de Uitvoering - de gezamenlijke uitvoeringsorganisaties - organiseerde de eerste "Staatpraat" over gegevensuitwisseling. Met als belangrijke conclusies dat telkens het waarom duidelijk gemaakt moet worden en werk gemaakt moet worden van de randvoorwaarden.
16 november - Binnenkort behandelt de ministerraad een mogelijk verbod voor rijksambtenaren op het gebruikmaken van generatie AI-software, zoals ChatGPT. Er zijn zorgen op het gebied van privacy en auteursrechten. Staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties en Digitalisering) ziet potentie in generatieve AI, mits gebruik veilig is (de Volkskrant, AG Connect).
13 november - Uit een onderzoek van The Observer - een Britse kwaliteitskrant - blijkt dat gegevens die burgers doneerden aan UK Biobank - een gegevensbank voor medisch onderzoek - gedeeld werden met verzekeraars. Biobank verzekerde dat dit niet zou gebeuren na zorgen - in 2002 - dat dit kan leiden tot uitsluiting van medische verzekeringen op basis van het dna van mensen.
13 november - Groot deel politieke partijen wil burgerrechten in het digitale domein beter beschermen, schrijft iBestuur, al komen de meeste voorstellen uit regelingen die al in de Europese pijplijn zitten. Ook de maker van de Technologiekieswijzer - Stichting Toekomstbeeld der Techniek schrijft dat politieke partijen kritischer worden over digitale thema's.
13 november - Gemeente Arnhem liet het niet-gebruik van inkomensregelingen onderzoeken en komt tot de conclusie dat het systeem eerder onbegrijpelijk is, dan dat het doenvermogen van mensen tekort schiet.
13 november - De SIG Benchmark laat zien dat systemen voor kunstmatige intelligentie en big data veel lager scoren op kwaliteit en onderhoudbaarheid dan gemiddeld.
13 november - De uitvoeringsorganisaties analyseerden de verkiezingsprogramma's op de oproepen uit de Staat van de Uitvoering.
12 november - Er is een voorlopig politiek akkoord tussen de Europese Raad en het Europees Parlement over de Europese digitale identiteit (eIDAS). De waarschuwingen van experts - dat de het mogelijk blijft dat overheden met eigen certificaten hun burgers kunnen bespioneren - hebben geleid tot een revisie over de scope van de certificaten. Het lijkt erop dat de zorgen zijn weggenomen.
9 november - Europa en Japan bereiken in de marge van de G7 handelstop een akkoord over grensoverschrijdende datastromen voor digitale handel.
9 november - Het Nederlandse Ideal en de technologieleverancier worden overgenomen door het European Payments Initiative (EPI). EPI wil iDeal integreren in een digitale wallet die Wero heet en die zowel betalingen als identiteitsgegevens moet ondersteunen. Het is leuk te lezen hoe destijds bedacht is hoe zo'n financiële transactie via Ideal in z'n werk moest gaan als 4-partijen model. Er is veel beweging op dit terrein. Rabobank verzelfstandigd Datakeeper dat werkt aan een ID-Wallet. En de Vlaamse regering richtte het bedrijf Athumi op in mei dat een datakluis moet bouwen. In Nederland is Yivi (IRMA) weer terug bij Stichting Privacy by Design.
8 november - De Europese Commissie wil de lijst van experts, die claimen dat het technisch haalbaar is om de inhoud evan versleutelde berichten te controleren, zonder dat dit encryptie zelf ondermijnt, niet openbaren meldt security.nl.
8 november - Het CBS meldde het laagste armoederisico in 45 jaar, door de energietoeslag. Maar dat uit zich niet in de praktijk, zegt het Armoedefonds. Inmiddels heeft 1 op de 9 armoedeorganisaties een wachtlijst, waarop steeds vaker mensen staan met een baan en een normaal inkomen die toch niet kunnen rondkomen.
7 november - Boek - Waarom is publiek vertrouwen noodzakelijk voor een goed functionerende gezondheidszorg? Postdoctoraal onderzoeker van de Universiteit van Zurich, Felix Gille, verkent aan de hand van empirisch materiaal en een omvattende uitleg wat publiek vertrouwen is.
7 november - Wetenschappers waarschuwen voor gebrek aan kwalitatieve data om kunstmatige intelligentie te trainen vanaf 2026 met de huidige methoden.
6 november - Het stelsel van basisregistraties wordt doorontwikkeld onder de naam Federatief Datastelsel. Eerder geformuleerde eisen zijn aangepast en benoemt als deelnamevoorwaarden. Ongeveer de helft van de basisregistraties die nu onderdeel zijn van het stelsel blijkt aan die eisen te voldoen.
6 november - Wederom leegloop van digitale expertise met nieuwe Tweede Kamer, maar vast commissie Digitale Zaken blijft bestaan.
6 november - Staatssecretaris Van Huffelen (Koninkrijksrelaties en Digitalisering) informeert de Tweede Kamer over de voortgang van de doorontwikkeling van de Basisregistratie Personen (BRP). De Ontwikkelagenda BRP bevat momenteel 13 prioriteiten, waaronder een aantal uit adviezen in onderzoek van Stichting Kafkabrigade uit 2019 en 2020.
3 november - Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft een specifieke "privacy enhancing technology" (PET) laten analyseren op juridische, technische en ethische mogelijkheden, meldt het programma Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS).
3 november - Er is een regeringscommissaris Omgevingswet aangesteld. Deze moet bevorderen "dat de potentie van het stelsel optimaal wordt benut en doet voorstellen voor doorontwikkeling", mede omdat hij gevraagd en ongevraagd advies kan geven.
2 november - Nederland gaat eigen open taalmodel ontwikkelen: GPT-NL, gefinancierd door het ministerie van EZK.
1 november - Ook uitvoeringsorganisaties constateren dat verbetering nodig is in de kwaliteit van de grote hoeveelheid gegevensstromen. De Stand van de Uitvoering - een jaarlijks moment waarop uitvoeringsorganisaties direct terugpraten naar de Tweede Kamer - heeft de afhankelijkheden van onderlinge gegevensuitwisseling uit de nieuwe standen op een rij gezet. De uitvoerders benadrukken dat burgers de dupe kunnen worden van fouten bij de uitwisseling van gegevens in de "keten".
1 november - Biden en Von der Leyen roepen ontwikkelaars op de AI-gedragscode te tekenen. Een dag eerder werd de definitieve tekst bekend samen met richtlijnen voor implementatie. In Europa moet de AI Act leiden tot wetgeving.
31 oktober - De Europese Commissie heeft overkoepelende principes voorgesteld voor de Europese administratieve ruimte. De commissie richt zich op het verbeteren van de samenwerking tussen overheidsorganisaties, hun groene en hun digitale transitie. Waar het gaat om de digitale transitie moeten belangrijkste publieke diensten online beschikbaar zijn - zoals toegang tot medische gegevens en online identificatie - én Europees interoperabel voor 2030.