In deze nieuwsbrief:

• Nieuw onderzoek: Belasting Onbekend over interfererende regels
• Masterclass Volwassen Digitale Overheid maart en september 2025
• Vacature: Stichting Kafkabrigade zoekt administratief medewerker

en natuurlijk de:

• Nieuwsselectie van oktober

Ervaringen van burgers met heffingskortingen laten zien hoe interferenties van fiscale regels leiden tot onduidelijkheid en onzekerheid over het inkomen

In dit onderzoek - in opdracht van de Belastingdienst - staat centraal hoe regels interfereren. Dit kan gevolgen hebben voor de doelstellingen van die regels zelf en dit kan ook ingrijpen op algemeen geaccepteerde rechtsbeginselen, zoals de beginselen van behoorlijk bestuur. Bij twee voorbeelden van interferenties zijn de ervaringen van burgers uitgewerkt in tien casusbeschrijvingen. Vanuit het burgerperspectief is ontrafeld hoe de eisen en regels van verschillende organisaties samenkomen.

In beide gevallen komt naar voren dat burgers een informatieprobleem hebben. Zekerheid en voorspelbaarheid - zoals: hoeveel belasting ga ik aan het eind van het jaar betalen? - zijn kernwaarden voor iedereen. Bij de gratie van die stabiliteit en voorspelbaarheid kun je je bestaan inrichten, kun je anticiperen en regie verkrijgen op je eigen leven. Maar een belangrijk gevolg van de interferenties is onvoorspelbaarheid en onzekerheid.

Lees hier een samenvatting of download het volledige rapport »

Volgend jaar organiseert Stichting Kafkabrigade wederom de masterclass "Volwassen Digitale Overheid met de Burger Centraal". Gedurende drie dagen bespreken we de digitalisering van de overheid vanuit de vijf perspectieven van de Landkaart Volwassen Digitale Overheid: regels, technologie, beginselen, besluitvormingsproces en natuurlijk de handelingssituatie van de burger.

We komen weer bijeen in het centraal gelegen Hotel Oranjeoord, in de bosrijke omgeving van de Veluwe. Voor ontbijt, lunch en diner wordt gezorgd. Overnachten is mogelijk op de eerste en tweede cursusdag en inbegrepen bij de cursusprijs. Meld je wel tijdig aan, want kamers zijn afhankelijk van beschikbaarheid. Ook de maaltijden zijn inbegrepen in de cursusprijs.

In 2025 vinden er twee edities plaats. De editie in het voorjaar is van 25 t/m 27 maart. Aan het eind van de zomer vindt de masterclass plaats van 22 t/m 24 september. Bij de editie in maart is er op het moment van schrijven nog maar één plek beschikbaar, dus schrijf je snel in!

Aanmelden en meer informatie »

Stichting Kafkabrigade is op zoek naar een administratief medewerker. Je houdt de kosten en verkopen bij in de boekhouding en je speelt een belangrijke rol bij het organiseren van de masterclasses. Daarnaast help je bij het beheren van de agenda, het schrijven van de nieuwsbrief en het up to date houden van ons adresboek.

Je werkt 8 uur per week, die je naar eigen inzicht kunt verdelen over de week. Maar daarom en omdat je vanuit huis werkt, is het wel belangrijk dat je zelfstartend bent en een proactieve houding hebt. Het salaris is bespreekbaar en per 1 december 2024 kun je aan de slag. Heb je interesse? Neem contact met ons op via info@kafkabrigade.nl.

• 28 oktober - Uit de scriptie van Machiel van der Wal, waarmee hij de Brinkhof Internetscriptieprijs 2023/2024 won, blijkt dat het cloudbeleid van de Nederlandse overheid onvoldoende bescherming biedt tegen wetgeving van andere landen (Binnenlands Bestuur).
• 24 oktober - Een maand lang konden betrokkenen reageren op een internetconsultatie over het verzamelen van signalen over de juistheid van adresgegevens in de Basisregistratie Personen (BRP). Woningcorporaties gaan dossiers aanleveren om de risicoprofielen van de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit uit te breiden. Het beleidskompas (voorheen: Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving) bij de consultatie verdient weer eens geen schoonheidsprijs.
• 24 oktober - De gemeenten Amsterdan en Gilze en Rijen gaan de landelijke achterstand bij het uitgeven van burgerservicenummers wegwerken. De komende tijd willen zij ongeveer 16.500 mensen inschrijven in de BRP. Al is een bsn niet altijd een wettelijke verplichting, zonder bsn kunnen mensen in de praktijk geen bankrekening openen, niet werken, wonen en een zorgverzekering afsluiten.
• 23 oktober - Een onderzoeksrapport van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) zet uiteen op welke manier digitale ecosystemen functioneren, hoe kwetsbaar ze zijn en hoe ze cyberweerbaar kunnen worden.
• 23 oktober - Het Amerikaanse softwarebedrijf 37Signals blijkt veel meer geld meer te besparen dan eerder verwacht door vertrek uit de cloudomgeving van techreus AWS (Amazon Web Services).
• 22 oktober - Volgens het Amerikaanse persbureau Bloomberg hebben Russische hackers tussen 2017 en 2020 mee kunnen kijken bij Georgische ministeries, overheidsinstanties en de grootste bedrijven van het land (AG Connect).
• 22 oktober - Uit de eerste ransomware-rapportage van de Autoriteit Persoonsgegevens blijkt dat er vorig jaar meer ransomware-aanvallen waren dan tot nu toe bekend was. Daarmaast bleken de meeste organisaties de basisbeveiliging van hun systemen niet op orde te hebben. Maar: zo goed als alle organisaties betalen geen losgeld aan cybercriminelen, wat in lijn is met het advies.
• 21 oktober - M&I/Partners, een adviesbureau voor overheden, geeft met een jaarlijks rapport inzicht in de kosten en ontwikkelingen bij Nederlandse gemeenten op het gebied van ict. Een van de bevindingen van dit jaar is dat gemeenten meer eigen personeel hebben aangetrokken en minder zijn gaan inhuren (AG Connect).
• 17 oktober - Het toenemde gebruik van clouddiensten van Microsoft door ambtenaren is niet zonder risico. Dat constateert de Auditdienst Rijk. Om te voorkomen dat de overheid bepaalde taken niet meer kan uitvoeren, dient er een betere exitstrategie te worden ontwikkeld in het geval de overheid plotseling van een andere dienst gebruik moeten maken.
• 17 oktober - De Europese Commissie heeft gereageerd op de brandbrief van Europarlementariër Bart Groothuis (VVD) waarin zorgen worden geuit over het gevaar van kwantumcomputers voor onze digitale systemen (iBestuur).
• 15 oktober - De dag na World Standards Day organiseerde Forum Standaardisatie de Dag van de Interoperabiliteit. De presentaties staan nu online.
• 14 oktober - Voormalig Europarlementariër Marietje Schaake (D66) doet in haar nieuwe boek De tech coup voorstellen om de macht van techbedrijven terug te dringen (Binnenlands Bestuur).
• 9 oktober - De Autoriteit Persoonsgegevens concludeert in een nieuw rapport dat de overheid nog altijd worstelt om te voldoen aan privacywetgeving, ondanks dat er stappen zijn gezet.
• 8 oktober - De Europese Commissie heeft de komende jaren verschillende ambities op het gebied van digitalisering. Daardoor krijgen Nederlandse gemeenten te maken met nieuwe wetten en regels. De VNG onderzoekt de impact daarvan. In hun nieuwste analyse komt nieuwe regelgeving omtrent data aan bod, zoals de Data Governance Act en de Interoperable Europe Act.
• 8 oktober - De Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden (WGS) regelt het delen van  informatie over personen tussen samenwerkende overheden en private partijen, die hiermee fraude en ondermijning willen tegengaan. De wet gaat waarschijnlijk per 1 januari 2025 van kracht. De Raad van State heeft de wet onder de loep genomen en aanpassingen geadviseerd (iBestuur).
• 8 oktober - Het Verenigd Koninkrijk start het "Regulatory Innovation Office" om publieke toegang tot nieuwe technologie te versnellen. 
• 7 oktober - AI data production gaat ten koste van ontwikkelingslanden. Stefaan Verhulst en Peter Addo stellen "social licencing" voor als oplossing.
• 3 oktober - Door de digitalisering van de afgelopen decennia is onze informatieomgeving ingrijpend veranderd. De kwaliteit van de informatievoorziening en het publieke debat staan onder druk. Daarom zijn er nieuwe maatregelen nodig om de vitale functies van media in de democratische samenleving te borgen. Dat is de conclusie van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in het nieuwe rapport Aandacht voor media.
• 1 oktober - Is de Grondwet klaar voor de toekomst? In deze essaybundel, uitgegeven door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, worden twaalf pleidooien gegeven voor een modernisering van de Grondwet. Verschillende auteurs beschrijven de noodzaak van nieuwe grondrechten en doen suggesties voor nieuwe formuleringen van grondrechten die we op dit moment hebben.
• 28 september - Een Nederlands echtpaar dat in Frankrijk woont en op bezoek is in Amsterdam, wordt staande gehouden door de politie en ontdekt dat de RDW hun auto uit het kentekenregister heeft verwijderd.
• 27 september - Wachtwoorden níét regelmatig verversen en géén gebruikmaken van hoofdletters, cijfers en speciale tekens, is de nieuwe richtlijn van het National Institute of Standards and Technology (NIST), de dienst die cybersecurityrichtlijnen voor de Amerikaanse overheid opstelt (Security.nl).
• 25 september - De Rijksdienst voor Identiteitsgegevens heeft een visueel overzicht gepubliceerd waarop de voortgang van de doorontwikkeling van de BRP is te zien.
• 24 september - Doordat veel ondernemers worden lastiggevallen door telefonische verkopers, schermt de Kamer van Koophandel per 25 september de telefoonnummers af van iedereen die staat ingeschreven in het Handelsregister. Ook hebben eenmanszaken per 1 oktober de mogelijkheid om hun bezoekadres te verbergen.

AI chatter

• 28 oktober - OpenAI biedt een tool om audiotranscripties te maken. Zorgverleners gebruiken deze tool voor het schrijven van verslagen van gesprekken met patiënten. De tool blijkt echter gevoelig voor missers, welke in vakjargon ''hallucinaties'' worden genoemd (AG Connect).
• 23 oktober - Het European Parliamentary Technology Assessment Network (EPTA) heeft haar jaarlijkse rapport uitgebracht, waarin de impact van AI op de democratie wordt geëvalueerd.
• 22 oktober - De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) maken zich zorgen over de risico's die generatieve AI met zich meebrengt (iBestuur).
• 21 oktober - De Unie van Waterschappen heeft sinds kort een AI-kompas: een bestuurlijk kader dat de moet helpen bij het maken van de juiste afwegingen bij het toepassen van AI (iBestuur).
• 16 oktober - Uit een nieuw rapport van de Algemene Rekenkamer blijkt dat de Rijksoverheid van veel kunstmatige intelligentie die zij inzet niet weet of die naar behoren werkt.
• 15 oktober - Het Amerikaanse AI Now Institute heeft een bundel met essays en interviews gepubliceerd over het Europese industriebeleid op het gebied van AI, met mogelijke beleidstrajecten over concurrentievermogen, publieke digitale infrastructuur en innovatiebeleid. 
• 9 oktober - Bruegel, een gerespecteerde denktank, vreest een 'economische winter' voor AI. De kosten voor investeringen op dit gebied nemen namelijk toe, terwijl de productiviteitswinst afneemt.
• 2 oktober - Een rapport dat is opgesteld in opdracht van de Europese Commissie stelt dat de Europese Unie wereldleider zou kunnen worden op het gebied van AI voor de publieke sector. Maar daar moeten nog wel drempels voor worden overwonnen (iBestuur).
• 30 september - Volgens onderzoekers van de Radboud Universiteit is het onzin dat AI ooit slimmer wordt dan mensen.
• 20 september - Moeten AI-modellen ontwikkeld op basis van onrechtmatig verkregen data worden vernietigd? Dit paper neemt algorithmic destruction onder de loep.
• 19 september - Desinformatie gemaakt met generatieve AI blijkt geen noemenswaardige invloed te hebben gehad op de verkiezingen in de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk in juni en juli 2024.