Administratieve lasten

Alle inspanningen die geëist worden van burgers of professionals om de regels na te leven, noemen we administratieve lasten. Met andere woorden: alle moeite die een burger moet doen en alle kosten die hij moet maken om aan een verplichting te voldoen.

Veel rechten krijg je niet vanzelf. Je moet als burger of ondernemer de benodigde informatie verzamelen en de geëigende wegen weten te vinden. Je moet het initiatief nemen en allerlei documenten en bewijzen aanleveren om je recht ook daadwerkelijk te krijgen.Ook informatieverplichtingen zijn aan vrijwel elke overheidsdienst verbonden. Het geheel van zulke lasten noemt de Kafkabrigade 'regeldruk'. Regelmatig schieten overheidsorganisaties hiermee hun doel voorbij of zorgt de regeldruk van verschillende organisaties samen voor onmogelijke opgaven. Dat komt doordat processen in isolement en niet vanuit het perspectief van burger worden bekeken.

Een voorbeeld

Wie een auto heeft moet jaarlijks een algemene periodieke keuring (APK) laten uitvoeren. De kosten van de keuring en de tijd die dit kost, zijn de administratieve lasten. Daar waar de auto niet voldoet aan de regels, de banden hebben bijvoorbeeld onvoldoende profiel, moeten de regels worden nageleefd. De kosten van een set nieuwe banden zijn dan de inhoudelijke nalevingskosten. Het geheel heet regeldruk.

Alle inspanningen die geëist worden van burgers of professionals om de regels na te leven, noemen we administratieve lasten. Met andere woorden: alle moeite die een burger moet doen en alle kosten die hij moet maken om aan een verplichting te voldoen.Volgens de beleidsdocumenten van de rijksoverheid horen keuringen (zoals in het voorbeeld), meldingen, het aanvragen van een vergunning en het overleggen van documenten allemaal wel tot de administratieve lasten. Maar leges, indirecte informatieverplichtingen of informatieverplichtingen die niet in de regelgeving staan rekent het Rijk daar niet bij, blijkt uit de beieidsdocumenten. In de praktijk is dit onderscheid niet erg relevant. Door dit soort onderscheiden kan het gebeuren dat de administratieve lasten op papier dalen, maar in de praktijk stijgen. Juist de combinatie van administratieve lasten zorgt vaak voor perverse effecten en/of een excessieve stijging van de last die in de praktijk wordt ervaren. Een voorbeeld is het ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) in het onderwijs. De officiële administratieve last is laag, omdat aan de eisen in de regelgeving met een half A4 voldaan kan worden. In de praktijk wordt het OPP ook vaak gebruikt voor de verdeling van geld, waardoor het in de praktijk een eis wordt om elk aanknopingspunt dat tot financiering kan leiden op te nemen. De ervaren administratieve last is dan veel hoger.