Steun Stichting Kafkabrigade
Stichting Kafkabrigade zou graag meer onafhankelijk denkwerk, onderzoekswerk en lobbywerk doen. Helpt u dat mogelijk maken? Elke bijdrage is welkom:
Stichting Kafkabrigade
IBAN: NL60 ABNA 0627 8135 50
Stichting Kafkabrigade
Stichting Kafkabrigade is opgericht om overbodige en disfunctionele bureaucratie op te sporen en aan te pakken. Het gebeurt vaak dat mensen in situaties terecht komen waar ze door allerlei procedures en regels geen touw meer aan vast kunnen knopen. Stichting Kafkabrigade onderzoekt deze problemen en helpt overheidsorganisaties met het inrichten van hun organisatie rondom de publieke waarde die ze willen dienen. Daarbij stellen we steeds de burger, ondernemer of professional die is vastgelopen in bureaucratie centraal.
Columnserie over digitalisering en behoorlijk bestuur op Platform Overheid
3 apr.
Een herpublicatie - met update! - van de serie
Eerder schreef Arjan Widlak 63 column over hoe de relatie tussen burger en overheid verandert door digitalisering. Elke keer aan de hand van een concreet probleem van een burger. Ze verschenen eerder wekelijks in het Financieele Dagblad, op iBestuur en op deze site. Nu verschijnt elke week een update over deze verhalen op Platform Overheid.
De columnserie startte naar aanleiding van het boek "De Digitale Kooi" in februari 2018, waarin aan de hand van drie Kafkaëske verhalen van burgers werd uitgelegd hoe de digitalisering van de overheid kan leiden tot onwenselijke situaties. De voorwaarden om basale ideeën over rechtvaardigheid en rechtsbescherming in de praktijk te brengen komen in gevaar, door de wijze waarop de informatie-architectuur is opgezet.
In de columnserie kwamen problemen naar voren, die later grootschalig het nieuws hebben gehaald, zoals de problemen met de kinderopvangtoeslag. Typerend voor problemen die voortkomen uit digitalisering is dat ze zelden één of enkele mensen treffen. Een enkel verhaal blijkt vaak exemplarisch voor duizenden mensen.
Anders dan bij de start van deze columnserie in september 2018, krijgt digitalisering met oog voor de menselijke maat nu aandacht. Al is dat nog voorzichtig en slechts zichtbaar in voornemens en plannen. Alle reden om deze columns nog eens aan te vullen. Ze zijn vanaf vandaag te lezen op https://platformoverheid.nl/profiel/arjan-widlak/.
Beleidsdoorlichting BRP
3 apr.
De Basisregistratie Personen (BRP) is onder meer gebaseerd op een onderzoek naar de regeldruk dat Stichting Kafkabrigade uitvoerde in opdracht van het adviescollege Toetsing Regeldruk
In de Basisregistratie Personen (BRP) houden de gemeentes bij wie er in Nederland woont. Deze persoonsgegevens zijn via deze registratie beschikbaar voor een kleine 2000 organisaties met een wettelijke taak. Eén van de argumenten voor de wetswijziging in 2014 was het terugdringen van de regeldruk. In potentie kan een basisregistratie de burger een hoop administratieve lasten besparen in de vorm van bijvoorbeeld het aanvragen van uittreksels. Daarom is regeldruk één van de zaken waarnaar onderzoek is gedaan ten behoeve van de beleidsdoorlichting. In de beleidsdoorlichting is terug te lezen:
“Uit het onderzoek komen wel een paar belangrijke aandachtspunten naar voor. Als eerste wordt geconstateerd dat de potentiële bijdrage van de BRP aan verlaging van regeldruk nog onvoldoende wordt benut. Een tweede aandachtspunt is dat de bijdrage van de BRP aan vermindering van regeldruk soms teniet wordt gedaan door verhoging van de kosten voor het product en/of toename van gebruik op basis van een wettelijke verplichting. Het derde aandachtspunt is dat het gebruik van de BRP een reductie van regeldruk voor velen betekent, maar niet voor iedereen. Wie op enigerlei wijze atypisch is, door ziekte, geestelijke beperkingen, jeugd, ouderdom, niet-Nederlandse komaf of woonachtig in het buitenland, kan veelal niet profiteren van een lagere regeldruk maar loopt kans op een zeer hoge regeldruk, zowel gemeten als ervaren. Als vierde aandachtspunt wordt genoemd het ontbreken van een burgervriendelijk proces om te verzoeken gegevens te wijzigen of corrigeren. Tot slot wordt er in het onderzoek op gewezen dat gebruik van BRP-gegevens de regeldruk kan verminderen als het goed gaat maar als het fout gaat gebeurt het tegenovergestelde. Een fout is vaak nog wel eenvoudig te herstellen, maar voor de consequenties van die fout geldt dat niet. De overheid verplaatst dan werk naar de burger.”
Betekenisvolle transparantie
7 sep.
Wekelijkse column van Arjan Widlak in het Financieele Dagblad
Wie een besluit van de overheid ontvangt, zoals een terugvordering van je kinderopvangtoeslag, je WOZ aanslag of wat dan ook, vindt erg veel tekst op zo'n brief. Maar precies wat je wilt weten om het besluit te controleren of te corrigeren, dat staat er niet. Wat zou betekenisvolle transparantie moeten zijn in de praktijk?
(Gast)colleges en masterclasses
De Kafkabrigade geeft regelmatig (gast)colleges en masterclasses over bureaucratie en haar disfuncties, leiderschap en publieke waarde en de invloed van digitalisering op het functioneren van de bureaucratie. We doen dit bijvoorbeeld voor Tias Nimbas in de masterclass Innovatie en Transformatie en voor het Zijlstra Center van de Vrije Universiteit in het vak Public Governance, Law & Administration. Meer weten?
De Digitale Kooi
De Digitale Kooi is een boek geschreven door Arjan Widlak (Stichting Kafkabrigade) en Rik Peeters (Brigada Kafka Mexico). Op deze site verschijnen blogs over de consequenties voor burgers van gegevensuitwisseling door de overheid, geautomatiseerde besluiten en andere onbedoelde of ongewenste gevolgen voor burgers van ondoordachte ICT bij de overheid. Eerst even weten wat het probleem is en waar het over gaat? Er is een aparte site over De Digitale Kooi: wat is de digitale kooi?
De Digitale Kooi is uitgegeven bij Boom Bestuurskunde.
ISBN: 978-94-6236-813-2 | € 21,50