In deze nieuwsbrief:

• Schrijf je in voor de masterclass Volwassen Digitale Overheid in maart of september 2026

En natuurlijk de:

• Nieuwsselectie van oktober

• 29 oktober - De Europese Commissie besluit tot het instellen van de 'Digital Commons European Digital Infrastructure Consortium' (DC-EDIC). De grondleggers Frankrijk, Duitsland, Nederland en Italie werken hierin samen aan een op open source bronnen gebaseerde Europese data infrastructuur voor overheden. Software oplossingen worden gedeeld en hergebruikt, en geldmiddelen en juridische en technische hulp zijn eenvoudig toegankelijk (Digital Commons). Alle EU landen moeten gemakkelijk lid kunnen worden, en in 2027 moet een one-stop shop en expertisehub operationeel zijn.
• 27 oktober - Net zoals de Duitse deelstaat Sleeswijk Holstein (zie hieronder) zet de Italiaanse gemeente Turijn stappen naar digitale onafhankelijkheid. De Turijnse wethouder Marco Porcedda van Cyberveiligheid geeft in Binnenlands Bestuur een toelichting.
• 23 oktober - De Autoriteit Persoonsgegevens publiceerde 'Verder bouwen aan AI-geletterdheid' biedt een managementcyclus waarmee bedrijven die aan de slag zijn met AI, ondersteund worden bij hun verplichting om hun personeel op te leiden. 
• 13 oktober - In de avonden en in het weekend ben je aangewezen op de huisartsenpost voor je gezondheid. De Inspectie Jeugd en Gezin onderzocht de informatiebeveiliging van aanbieders van deze hulp en constateerde dat 43 van de 49 aanbieders die (gedeeltelijk) nog niet op orde heeft.
• 9 oktober - De Amerikaanse staat Californië regelt met behulp van twee nieuwe wetten dat inwoners van die staat kunnen kiezen voor opting out van alle data collectie. De websurfer hoeft dan niet iedere keer opnieuw het verzamelen en doorverkopen van data te weigeren en krijgt de mogelijkheid inormatie op te vragen over welke data verzameld zijn.
• 8 oktober - De Europese Commissie publiceert richtlijnen voor politiek advertenties op internet, om handen en voeten te geven aan de op 10 oktober in werking tredende Regulation on the Transparency of Political Advertising. Minister Rijkaart denkt nog dit jaar het voorstel voor de uitvoeringswet in te dienen. De Autoriteit Persoonsgegevens stuurde al een brief over de nieuwe regels en vroeg via een publieke consultatie om reacties op een leidraad. 
• 6 oktober - De Duitse deelstaat Sleeswijk Holstein heeft een mijlpaal bereikt in de overstap naar open-source applicaties. Meer dan 40 000 mailboxen verhuisd van Microsoft Exchange en Outlook naar de open-source oplossingen Open-Xchange en Thunderbird. De stappen in het proces zijn gedocumenteerd (in het Engels), zodat anderen er hun voordeel mee kunnen doen.  

Ai Chatter

• 27 oktober - GroenLinks-PvdA lijsttrekker Frans Timmermans doet aangifte van laster na onthullingen door de Groene Amsterdammer en De Volkskrant dat een Facebookpagina met daarop via Ai gegenereerde beelden van hem werd beheerd door twee PVV-Tweede Kamerleden.
• 21 oktober - Open data, open wetenschap en open overheid: het oude ideaal van het delen van kennis is een wapen geworden om te rechtvaardigen dat generative Ai-bedrijven die kennis mogen gebruiken voor hun eigen doelen. Er is een nieuw sociaal contract nodig voor data in het AI tijdperk. Dat stelt Stefan Verhulst samen met enkele ontwerp-principes om toegankelijkheid en governance te combineren. En hij geeft voorbeelden, zoals het Nagoya protocol over genetisch eigendom en de governance principes van Nobelprijswinnaar Elinor Ostrom.    
• 21 oktober - De Autoriteit Persoonsgegevens vergeleek vier chatbots met bestaande online stemhulpen, en waarschuwt dat de bots bevooroordeeld zijn: PVV en GroenLinks-PvdA komen veel vaker als keuze naar voren, ongeacht de vraag die wordt gesteld.
• 16 oktober - Is misinformatie opener? Drie researchers benaderden deze vraag door te kijken naar "robots.txt" bestanden. Deze tekstbestandjes bij websites geven al dan niet toegang aan robots, zoals Ai webspiders, die het web afzoeken. Ze vergeleken meer en minder betrouwbare sites en de verschillen bleken groot. Nieuwswebsites met goede reputatie blokkeerden veel meer Ai spiders. 
• 11 oktober - Joseph E. Stiglitz en Maxim Ventura-Bolet concluderen in een paper voor het National Bureau of Economic Research dat zonder adequate regulering Ai de kwaliteit van het informatie ecosysteem negatief zal beïnvloeden, meer nog dan de effecten van al bekende digitale platforms.
• 3 oktober - Ai versnellen of juist voorzorgsmaatregelen treffen? Een polemiek tussen Benjamin Bratton, directeur van het Antikyera project en Francesca Bria, voormalig hoofd technologie en innovatie van Barcelona. Bratton meent dat Europa's achterstand op het gebied van Ai ontstond uit het principe: 'regulate first, build later (may be)'. 'Build first, regulate later' leverden de VS en China een blijvende voorsprong op. Bria stelt daartegenover dat het hier gaat om autoritaire versus democratische technologiemodellen. De beperkingen van het democratische model geven op langere termijn juist betere resultaten.
• 2 oktober - Citizenlab, een onderzoekslab van de universiteit van Toronto concludeert dat er rondom het juni bombardement van een Iraanse gevangenis een Ai gegenereerde campagne op sociale media georganiseerd werd. 
• 2 oktober - De Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Autoriteit Persoongsgegevens (AP) roepen organisaties op om gebruikers altijd de mogelijkheid te bieden om in plaats van een chatbot een mens te spreken. 

In maart en september 2026 organiseert Stichting Kafkabrigade wederom de masterclass "Volwassen Digitale Overheid met de Burger Centraal". Gedurende drie dagen bespreken we de digitalisering van de overheid vanuit de vijf perspectieven van de Landkaart Volwassen Digitale Overheid: regels, technologie, beginselen, besluitvormingsproces en natuurlijk de handelingssituatie van de burger.

We komen bijeen in het centraal gelegen Hotel Oud London in Zeist. Voor ontbijt, lunch en diner wordt gezorgd. Overnachten is mogelijk op de eerste en tweede cursusdag en inbegrepen bij de cursusprijs. Meld je tijdig aan, want kamers zijn afhankelijk van beschikbaarheid. Ook de maaltijden zijn inbegrepen in de cursusprijs.

De kwaliteit van de laatste editie werd gemiddeld met een 8,8 beoordeeld. "Bevlogen zijn we in drie dagen meegenomen in de elementen die bepalend zijn voor een goed functionerende I-overheid en hoe deze op elkaar ingrijpen", aldus één van de cursisten.

Volgend jaar vindt de 11e editie plaats in het voorjaar dinsdag tot en met donderdag van 17 tot en met 19 maart 2026. Schrijf je snel in!

Iets meer tijd nodig? In de nazomer is de masterclass maandag tot en met woensdag 21, 22 en 23 september 2026.

Aanmelden en meer informatie »