Columns
Columns van Arjan Widlak in diverse media, met name het Financieele Dagblad en iBestuur.
Simplicity is king
Een Noorse supermarkt maakte een geniaal grappig reclamefilmpje. Het filmpje laat uiteraard het “key selling point” van het bedrijf zien. Maar het laat tevens een beperking van digitale middelen zien en waarom dat niet alleen belangrijk is voor mensen in een kwetsbare positie, maar ook voor de geslaagde meneer met een “smart house” en een “smart boat” die wordt opgevoerd.
Ruimte moet je regelen
Als je weet dat wetten in de praktijk software worden, dan moet je de ruimte en flexibiliteit expliciet regelen. Want waar ruimte in wetten er als vanzelf is als je iets níet regelt, moet je die ruimte in software expliciet scheppen. Lees het verhaal van Evert, onderdeel van een onderzoek van Stichting Kafkabrigade in het kader van de Staat van de Uitvoering 2022.
#62 Digitalisering is een verdelingsvraagstuk
Sinds mijn boek De Digitale Kooi heb ik wekelijks op deze site, op platform overheid, iBestuur.nl en in het Financieele Dagblad mogen schrijven over digitalisering en behoorlijk bestuur. Aan de hand van tientallen ervaringen van burgers heb ik laten zien het digitalisering niet alleen gaat om kosten besparen of mogelijkheden benutten. De maatschappelijke consequenties gaan veel verder gaan dan dat. Soms gaat het om schijnbaar kleine veranderingen. Lisette uit de column van vorige week, kreeg maar steeds mensen aan haar deur, omdat haar adres op Airbnb bleek te staan. Martijn wilde lekker een weekendje weg met zijn vriendin. Toen het hotel van niets bleek te weten, verdwaalde hij in de organisaties die bij zijn boeking betrokken bleken. We herkennen allemaal de moeite die je vaak moet doen om een organisatie aan te spreken op verantwoordelijkheden of überhaupt te bereiken.
#61 Rolkoffers aan de deur
Als Lisette thuis komt hoort ze van haar zoons dat er mensen aan de deur waren. Ze meenden haar huis gehuurd te hebben. Een week later is ze zelf thuis, als het opnieuw gebeurt. De mensen zeggen haar huis te hebben gehuurd via Airbnb.
Als Lisette thuis komt hoort ze van haar zoons dat er mensen aan de deur waren. Ze meenden haar huis gehuurd te hebben. Een week later is ze zelf thuis, als het opnieuw gebeurt. De mensen zeggen haar huis te hebben gehuurd via Airbnb. Ach, denkt Lisette, die mensen krijgen nu niet de warme ontvangst waarop ze hadden gehoopt. Maar ze wil ook niet zeggen, kom binnen en we zoeken het uit, want ze helpt net haar zoon met zijn huiswerk.
#60 Opgezadeld met een btw-nummer
Tom heeft al jaren een bedrijf. Hij staat dan ook al tien jaar ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en heeft even lang een btw-nummer bij de Belastingdienst. Elk kwartaal herinnert de Belastingdienst hem per brief aan zijn btw-aangifte.
Tom heeft al jaren een bedrijf. Hij staat dan ook al tien jaar ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en heeft even lang een btw-nummer bij de Belastingdienst. Elk kwartaal herinnert de Belastingdienst hem per brief aan zijn btw-aangifte. Maar in oktober krijgt hij opeens twee van die herinneringen.
#59 Belangen afwegen in de AVG, inkomen of privacy?
Ouderen die zonder aanvulling op hun AOW onder het sociaal minimum komen, hebben recht op een aanvullende inkomensvoorziening (AIO). Echter slechts de helft van wie daar recht op heeft, vraagt die ook aan, zo concludeerde de Rekenkamer.
Ouderen die zonder aanvulling op hun AOW onder het sociaal minimum komen, hebben recht op een aanvullende inkomensvoorziening (AIO). Echter slechts de helft van wie daar recht op heeft, vraagt die ook aan, zo concludeerde de Rekenkamer. Dat zijn bijna 50.000 mensen. Mag de SVB die mensen nu schrijven of bellen om ze op hun recht te attenderen?
#58 Ook de computer is vooringenomen
Weinig is zo belangrijk als vertrouwen in de overheid. De overheid kan zoveel regelen, omdat we ons vrijwillig onderwerpen aan de meeste wetten en regels.
Weinig is zo belangrijk als vertrouwen in de overheid. De overheid kan zoveel regelen, omdat we ons vrijwillig onderwerpen aan de meeste wetten en regels. Niet dat iedereen het altijd eens is met elke wet of regel, maar we willen veel accepteren omdat we erop vertrouwen dat de overheid zich houdt aan bepaalde uitgangspunten die eigenlijk elk weldenkend mens deelt. Eén van die uitgangspunten is dat de overheid eerlijk spel moet spelen. Met ander gedrag loopt de overheid het risico om dat vertrouwen te verliezen. De overheid mag niet z’n macht misbruiken om een bepaald besluit te nemen of haar oordeel al klaar hebben voor de feiten op tafel liggen. Juist dit uitgangspunt onttrekt zich makkelijk aan het oog van de burger en dat van de rechter.
#57 Keerzijde van de slimme auto
De opslag van data en de wijze waarop we veiligheid vaststellen, zijn de minder besproken kanten van slimme mobiliteit.
Kunstmatige intelligentie heeft nog niet tot dé doorbraak geleid van de zelfrijdende auto die we misschien hadden verwacht. De computer leerde beter schaak, Go en zelfs computerspelletjes spelen. De zelfrijdende auto kon niet lang meer op zich laten wachten, zo dacht iedereen. Die doorbraak lag echter niet zozeer in de technologie, maar in de onderzoeksopzet. Bij deze spelletjes was het mogelijk computers tegen zichzelf te laten spelen. Ze konden leren door heel vaak te falen. Zo kun je auto’s niet trainen. En toch moet ook die heel veel verschillende situaties zien, om te kunnen leren. Er moeten dus meters gemaakt worden voordat de zelfrijdende auto ooit echt zelfstandig zal kunnen rijden. Om daarvan te kunnen leren is data-opslag nodig en voor die data-opslag is energie nodig.
#56 Kopen vereist kijken naar de toekomst
Een van de grote uitdagingen voor bestuur en management is hoe je de condities schept om afwegingen te maken terwijl je organisatie digitaliseert.
Een van de grote uitdagingen voor bestuur en management is hoe je de condities schept om afwegingen te maken terwijl je organisatie digitaliseert. Het is inmiddels bekend dat digitalisering niet alleen leidt tot een efficiënt proces voor de massa. Het leidt ook regelmatig ook tot onredelijke uitkomsten. Professionals zitten daarbij vaak net zo vast als de mensen die ze moeten helpen. Hoe schep je die ruimte en zorg je tevens dat oplossingen structureel kunnen worden? Eenvoudige voorbeelden helpen vaak om daarover na te denken.
#55 Regels zijn regels
Regels zijn regels. Dat klinkt redelijk voor velen, tot ze zelf in een situatie komen waarin dat absurd is.
Regels zijn regels. Dat klinkt redelijk voor velen, tot ze zelf in een situatie komen waarin dat absurd is. Wie zelf, zoals Nathalie uit de vorige column, een cent teveel betaalt en dan hoort dat je je niet aan de afspraken houdt, begrijpt opeens dat de situatie er toe doet. Toch is niet altijd even duidelijk wanneer je afwijkt van regels en hoe je dat verantwoordt.
#54 Teveel betaald, dus afgesloten
Nathalie betaalt één cent te veel en dus heeft ze niet voldaan aan de voorwaarden
Nathalie betaalt één cent teveel, als ze de laatste betaling doet aan het afbetalingsplan dat ze met haar telefoonprovider had. Ze heeft het afbetalingsplan niet nageleefd en dus ze ontvangt ze een herinnering aan een openstaand saldo dat ze binnen vijf dagen moet betalen. “Dit gesprek wordt opgenomen voor kwaliteitsdoeleinden,” hoort Nathalie als ze belt.
#53 Gemeente akkoord, iedereen akkoord
19 oktober 2019
Veel taken liggen bij gemeenten, want – zo is de gedachte – die staan dicht bij de burger en kunnen daarom de situatie beter beoordelen. Zo gaan gemeenten over de integrale schuldhulpverlening. Recent schreef de staatssecretaris Van Ark (VVD) dat nog aan de Kamer. Ze reageerde op vragen over de documentaire De Schuldmachine, waarin jongeren worstelen met problematische schulden. Nu zou je, wat argeloos, kunnen denken dat de gemeente dus afspraken kan maken over het saneren van schulden, zeker bij de overheid. Zij gaat immers over de schuldhulpverlening, integraal. Andere overheden zouden de gemeente toch mogen en moeten vertrouwen als zij berekent wat de totale schuld is en elk redelijkerwijs terug kan verwachten?
#52 Kleine successen moet je vieren
12 oktober 2019
“We zorgen dat burgers krijgen waar ze recht op hebben,” schreef de SVB vorige week op z’n website. Dat is anders dan we gewend zijn van overheden. De norm is dat je zelf moet zorgen dat je krijgt waar je recht op hebt. Je moet elke regeling kennen, aanvragen en je recht aantonen. Zelfs nu de overheid dat meestal al weet, omdat ze zoveel gegevens over ons heeft.
#51 Dansen leer je niet uit een boekje
5 oktober 2019
Nadat ik de tekst voor mijn boek de Digitale Kooi naar de uitgever had gestuurd, twitterde ik mijn blijdschap. Zo leerde ik Marlies van Eck kennen. Zij had juist haar proefschrift over geautomatiseerde besluitvorming en rechtsbescherming afgerond. Later citeerde de Raad van State uit onze beider boeken in een ongevraagd advies. En dat was voor de Kamerleden Middendorp en Drost weer aanleiding om te vragen om “onafhankelijk toezicht op algoritmen”. Het kabinet werkt dit nu uit. Hoe zou zulk toezicht eruit kunnen zien? Met die vraag belde ik gisteren Marlies.
#50 Het businessmodel van overheidsorganisaties
28 september 2019
We betalen niet alleen via de belastingen voor overheidsdiensten. Een paspoort moeten we kopen, we betalen boetes en administratiekosten. Ook gegevens hebben een prijs. Daar zijn soms goede argumenten voor. Waarom zou een fietser moeten betalen voor jouw rijexamen of een huurder voor de inschrijving van jouw koophuis? Dergelijke opvattingen over wat juist en rechtvaardig is, kun je ook omkeren en gebruiken als organisatieprincipe: organisaties moeten zichzelf financieren uit de dienst die ze leveren. En zo is het gekomen dat ook organisaties als het handelsregister, het kadaster of het CBR een businessmodel moeten hebben om te overleven.
#49 Een aanslag op kwaliteit (1)
21 september 2019
In column #36 schreef ik over Simone. Zij kreeg een aanslag voor onroerende-zaakbelasting voor haar eigen huis met nummer 135, maar ook voor een ander huis in de straat met nummer 143. Ze wist aan te tonen dat ze het huis nooit in bezit had gehad door alle koopaktes van die woning te kopen bij het Kadaster tot voor de peildatum van de gemeente. Ze ontvangt daarop een verminderingsnota. Bij de specificatie staat nummer 143 vermeld met bedragen die in mindering zijn gebracht. Het nieuw vastgestelde bedrag van “het aanslagbiljet” komt precies overeen met het deel van de vorige nota dat juist was en ze betaald had. Klaar denkt ze.
#48 De Schuldmachine, "het is de digitalisering dummy!"
14 september 2019
Vorig jaar leerde ik Valérie Schuit kennen. Met Camiel Zwart maakte ze een documentaire over negen jongvolwassenen met problematische schulden. Regelmatig zijn dat relatief kleine bedragen, die toch een onneembare barrière vormen om te starten met hun volwassen leven. Soms gaat het om tienduizenden euro’s, zoals bij Mirelva. In de documentaire zien we dat de kinderopvangtoeslag van deze jonge moeder werd teruggevorderd. Want als haar kinderopvang failliet gaat kan die geen jaaroverzicht verstrekken. En afschriften kan ze niet laten zien, omdat de Belastingdienst direct aan de kinderopvang betaalde.
#47 transparantie van de kleine lettertjes of betekenisvolle transparantie
7 september 2019
Meer transparantie, denken we vaak, leidt tot positieve effecten als meer vertrouwen, democratie of keuzevrijheid. En transparantie vatten we vaak op als meer informatie. Je ziet dat mooi als je post krijgt van de overheid. Op de achterkant van een besluit over de kinderopvangtoeslag of de onroerende-zaakbelasting staan hele stukken tekst. Dat is de informatie die tot meer transparantie moet leiden. De lettertjes zijn wat kleiner, zodat er meer transparantie op een pagina past. Belangrijk, want je hebt maar zes weken om bezwaar te maken als de overheid een besluit neemt. Anders staat het besluit vast. Staat ook in die kleine lettertjes.
#46 een zegen en een vloek of het nieuwe jaar-2000-probleem
31 augustus 2019
Deze zomer was ik, net als elke twee jaar, enkele dagen in Waterloo nabij Toronto bij het Institute for Quantum Computing (IQC) om een bijdrage te leveren aan een workshop over cryptografie en standaardisatie. Een kwantumcomputer kan, anders dan een gewone computer, berekeningen parallel uitvoeren. Specifieke problemen kan een kwantumcomputer veel sneller oplossen dan een gewone computer. Dat zijn problemen waarbij heel veel verschillende mogelijkheden een rol spelen, zoals klimaatmodellen. Cryptografie, het versleutelen van berichten, maakt juist gebruik van het feit dat sommige problemen zoveel oplossingen kunnen hebben dat een computer er tientallen jaren over doet om zo’n probleem op te lossen. Bij de gratie daarvan kunnen we veilig internetbankieren en duizenden dingen meer die vragen om de zekerheid van vertrouwelijkheid.
#45 Luiheid als leidraad
24 augustus 2019
Soms is een reactie even onthullend als de feiten zelf. Voor deze zomer schreef ik een column over het aanvragen van een verklaring omtrent gedrag (VOG). Een recordaantal van 1,2 miljoen organisaties bleek zo’n VOG te vereisen in 2018.
#44 Minder regeldruk, maar niet voor iedereen
13 juli 2019
Regeldruk is geen populair thema onder ambtenaren. Liever innovatie. Daarbij mag het dan geen eis zijn dat het een maatschappelijk probleem oplost. Want de overheid moet toch ook verkennen wat de mógelijkheden van technologie zijn? Falen? Daar leer je van. Administratieve lasten daarentegen kunnen we meten. Dat is afrekenbaar. Bovendien staat niemand te juichen als het lukt, want er is altijd wel weer een nieuwe formulierenwinkel ontstaan.
#43 Afpersers leveren 'sympathieke' dienstverlening
6 juli 2019
Adam uit Baltimore kwam ik tegen op een internationale conferentie over goed overheidsbestuur onder de titel 'De kwetsbaarheid van vertrouwen'. Adam kon zijn verkeersboete niet betalen. En ook zijn waterrekening niet. De gemeente Baltimore was slachtoffer geworden van ransomware. Dat is software die de toegang tot de computer of de data daarop verhindert, totdat losgeld is betaald. Baltimore was niet voorbereid en betaalde niet, met als gevolg dat de gemeentelijke dienstverlening tot stilstand kwam. Amerikaanse media stonden er bol van.
#42 The Dutch Deep State
29 juni 2019
Een paar maanden geleden werd ik geïnterviewd door twee ambtenaren van de Algemene Rekenkamer over het stelsel van basisregistraties. Dit zijn tien belangrijke registraties over waar mensen verblijven (BRP), hun inkomen (BRI), adressen (BAG) en meer. Deze gegevens bepalen of je een toeslag krijgt, fraudeert, belasting moet betalen en duizenden zaken meer. Al in 2014 constateerde de Algemene Rekenkamer dat dit niet altijd goed gaat. Eén van de belangrijkste redenen daarvoor is de afwezigheid van coördinatie. Als iedereen z'n eigen spelregels mag kiezen, wordt voetballen lastig. En zo is het hier ook. Met als gevolg dat fouten niet gecorrigeerd kunnen worden.
#41 Recht op centrale correctie
22 juni 2019
In juni 2014 beschreef de Ombudsvrouw van Rotterdam als eerste helder dat een fout bij de digitale overheid niet altijd met terugwerkende kracht wordt gecorrigeerd wanneer dat moet. Ze citeert brieven van burgers die per abuis zijn uitgeschreven bij de gemeente ter illustratie illustreren. Een student bijvoorbeeld die opnieuw werd ingeschreven bleef met een schuld zitten bij DUO. Hij was niet ingeschreven in die periode volgens de registratie van de gemeente. Ditzelfde principe geldt voor toeslagen bij de Belastingdienst en bijna overal.
#40 Wat leren we van de CBR-problemen?
15 juni 2019
Rein wil zijn rijbewijs verlengen. Rein mankeert niets, maar wie 75 wordt, moet medisch gekeurd worden. Hij stuurt al een half jaar voor zijn 75e verjaardag een medische verklaring en alle andere stukken per post op. Dus ruim voor de periode van vier maanden die nu op de CBR-site staat.
#39 De grenzen van online dienstverlening
8 juni 2019
Online dienstverlening maakt het mogelijk om onafhankelijk van tijd en plaats zaken te doen met de overheid. Althans, lange tijd was dit alleen waar binnen Nederland. Maar sinds 2014 is er een speciale registratie voor mensen die niet in Nederland wonen, maar wel een relatie met de Nederlandse overheid hebben of hadden, de registratie niet-ingezetenen (RNI). Goed geregeld en perfect voor Nederlanders in het buitenland zou je denken.
#38 Denkfouten en fraude-profielen
1 juni 2019
Op de site van RTL Nieuws staat het verhaal van Fatma. Haar toeslag voor de kinderopvang werd stopgezet. De toeslag die ze eerder kreeg werd een schuld en er werd beslag gelegd op haar loon. Fatma raakte haar tweede baan kwijt, omdat ze geen oppas kon krijgen voor haar kinderen. En als ze naar de rechter gaat, moet ze procederen tot aan de Raad van State voor ze gelijk krijgt. Fatma’s verhaal staat in de context van het onderzoek naar het vermoeden dat mensen met een tweede nationaliteit op grote schaal slachtoffer werden van ‘etnisch profileren’.
#37 Een sollicitant kan niet zelf een VOG aanvragen
25 mei 2019
Max solliciteert op een vakantiebaan als verzorger bij de zorgorganisatie waar hij eerder stage had gelopen. Nadat hij is uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek, ontvangt hij een email. Hij moet een identiteitsbewijs, referenties, zijn laatste salarisstrook en ook een recente verklaring omtrent gedrag (VOG) meenemen.
#36 Onschuld bewijzen
18 mei 2019
Simone van Geest kocht een huis in Amsterdam en ontving een aanslag voor onroerende zaak belasting. Maar niet alleen voor haar eigen huis, ook voor een huis naast haar. Een foutje, dacht ze, even bellen. Maar ze moet schriftelijk bezwaar maken. Pas veertien maanden later ontvangt ze een uitspraak. De gemeente blijft erbij dat zij de eigenaar was. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Basisinformatie. Dat is niet het soort motivatie waar je wat aan hebt.
#35 Onderhuidse pijn
11 mei 2019
Komende maand, juni, is de “chipmaand” voor huisdieren, want in de vakantieperiode is het aantal vermiste huisdieren het hoogst. Achter zo’n lijst vermissingen gaat pijn, verdriet en onzekerheid schuil. Waar is onze hond? Leeft onze kat nog? Het lijken vragen die met de informatie-infrastructuur van vandaag op te lossen moeten zijn, toch?
#34 Nieuw beleid, nieuwe problemen
4 mei 2019
In 2015 sprak ik bij het CAK, een uitvoeringsinstantie die eigen bijdragen in de zorg incasseert. Voor de gelegenheid bracht ik het verhaal van Jacob in beeld. Wat je zag in zijn verhaal zou in de jaren daarna in de media komen en uiteindelijk leiden tot het invoeren van het ‘zorgabonnement’ vorige week.
#33 Zelfredzame daklozen
27 april 2019
Geen grotere bron van neologismen dan het ambtelijk jargon. Toen ik het begrip ‘zelfredzame dakloze’ las, dacht ik dat ik niet wist waar dit over ging, maar het bleek alleen een nieuw begrip voor mensen zoals Jacques.
#32 Onbekend adres bij hypotheekschuld
20 april 2019
Stel uw bank heeft nog geld voor u, maar weet niet waar u woont. Dat is een ‘gewichtig maatschappelijk belang’ waarvoor de bank de basisregistratie personen mag raadplegen. Wanneer de situatie echter andersom is, de bank heeft nog geld van u tegoed, dan mag de bank uw adres niet opvragen bij de gemeente. Dat klinkt goed, zult u misschien in eerste instantie denken.
#31 Harry Potter en de unieke identificatie
13 april 2019
Toen administraties nog op papier stonden, kon het zomaar voorkomen dat iemands naam werd doorgehaald uit de ene administratie, maar nog bezit op zijn naam had in de andere registratie. Het waren simpelweg aparte stapels papier. Wanneer je iets weghaalde uit de ene stapel, verdween het bijbehorende papier niet vanzelf uit de andere stapel. Dat gebeurt alleen in de wereld van Harry Potter èn in de wereld van moderne databases.
#30 Een screenshot is zo gek nog niet
6 april 2019
Het valt me op dat schermfoto’s regelmatig een belangrijke rol spelen om aan te tonen wat er werkelijk is gebeurd. In column #16 zagen we dat de Belastingdienst pas geloofde dat Richard online bezwaar had gemaakt, toen hij bij de tweede keer screenshots maakte. En afgelopen maand publiceerde de Rechtbank Overijssel een uitspraak waarin schermfoto’s ook de hoofdrol spelen.
#29 Kan dat niet een paar maanden eerder?
30 maart 2019
Peter is penningmeester bij de voetbalclub. Per abuis betaalt hij de loonbelasting twee keer. En ook nog met het betalingskenmerk van de maand ervoor. Balen!
#28 Post voor een spookbewoner
23 maart 2019
Er valt een brief op de mat bij Truus, die niet voor haar is. Door het venster van de envelop kan ze nog net het onderwerp lezen: bevestiging adreswijziging. Dat is vreemd, want hier woont Truus.
#27 Lekker een weekendje weg
16 maart 2019
Martijn had zich er helemaal op verheugd. Lekker een weekendje weg. Een hotelletje in het centrum van Rotterdam en dan zaterdag naar het International Film Festival Rotterdam. Hij had online een reservering gemaakt via Trivago en betaald. Maar wat Martijn dan nog niet weet: niet alleen voor overheden, ook voor bedrijven is samenwerken via ICT lastig...
#26 Niet meer vragen, verplicht gebruiken
9 maart 2019
Hoe zou het zijn als je niet aan elke organisatie moet vertellen hoe je heet, waar je woont of hoeveel je verdient? Hoe zou het zijn als – zeker de overheid – elke vraag nog maar één keer stelt en elke andere organisatie het antwoord verplicht zou gebruiken? Zou dat niet veel makkelijker zijn? Dat waren tien jaar geleden belangrijke vragen achter de eerste basisregistratie waarmee dat kon, die met persoonsgegevens.
Noor ervaart vooralsnog niet dat gemak. 'Het voelt als een tombola. Het is altijd afwachten welke database van welke organisatie nu wel of niet gekoppeld is. Ik kan de consequenties niet overzien.'
#25 Verschuif de administratieve lasten naar de staat
2 maart 2019
Stel je eens voor dat burgers gebruik zouden kunnen maken van dezelfde middelen als de overheid. Als burgers tegen een automatisch besluit, ook volautomatisch bezwaar zouden kunnen maken. Dat je niet in discussie hoeft met het webcare-team, maar dat je klaagrobot voor je twittert. Dat je digitale activist volautomatisch petities ondertekent, omdat wij burgers tenslotte ook onze tijd moeten besteden aan online formulieren, nep-medewerkers in de chatbox en telefooncomputers die zeggen er te zijn om “ons beter van dienst te zijn”.
#24 De techniek van regelgeving
23 februari 2019
Wietse en zijn kompanen zien in bijna elke verspilling een onderneming. En regenwater is daar een voorbeeld van. Dus dachten zij: Waarom maken we er geen bier van? Want regenwater spoelen we nu het riool in, terwijl dat het zuiveren van het rioolwater moeilijker maakt. Rioolwaterinstallaties werken het beste met vies water. En regenwater is zuiver water. Laten we er bier van maken, zodat elke slok, een slok bewustwording is.
#23 Papier maken uit plantenresten mag niet zomaar
16 februari 2019
Recent was ik uitgenodigd op een conferentie van de OECD over innovatie in de publieke sector. En precies daar ging het over: overheden zelf en hun innovatieve initiatieven. Als voorbeeld bij het “facet” van publieke innovatie dat het meest op de samenleving was gericht werd een app genoemd, waarmee je kon zien welke regelgeving van toepassing was. Dat kan handig zijn, maar inspelen op een veranderende samenleving is toch iets anders denk ik. Publieke sector innovatie zou het complement voor innovatie in de samenleving moeten zijn.
#22 De controle die je verliest met controle
9 februari 2019
Anoek gaat wonen in een voormalig kantoorpand. Als ze op een novemberochtend met haar vuilniszak bij de container staat, is die op slot. Ze zet de vuilniszak op haar balkon en gaat op zoek op internet.
#21 Is minder data wel altijd meer privacy?
2 februari 2019
Als Wietse van bank verhuist, hoort daar ook een nieuwe credit card bij. Maar binnen vijf minuten na de online aanvraag krijgt hij een afwijzing per mail. ICS, de credit card maatschappij, heeft een negatieve registratie geconstateerd bij het Bureau Krediet Registratie. Dat kan niet kloppen, denkt Wietse.
#20 Toeslagen: een kwestie van timing
26 januari 2019
Eind oktober presenteerde het Sociaal Cultureel Planbureau een studie naar werkende armen. Een belangrijk pijnpunt is de fluctuatie in hun banksaldo. Hoe zit dat? Teveel toeslag en later terugbetalen lijkt geen probleem. Kwestie van sparen, toch? Zo simpel is het niet.
#19 Maar ff serieus, hoe ga je dit terugdraaien dan?
19 januari 2019
De eerste uitzending van Rambam is hilarisch. Drie journalisten nemen het financiële leven van hun collega Yora Rienstra over. En met groot gemak. Ze openen bankrekeningen op haar naam, lenen geld, verkopen niet bestaande goederen, huren een huis en kopen Champagne om het succes van hun criminele organisatie te vieren. En dat allemaal met “een kopietje identiteitsbewijs”. Hilarisch. Tot net nadat de grap wordt gepresenteerd aan Yora. “Maar even serieus”, zegt Yora, “hoe ga je dit terugdraaien dan?”
#18 Digitalisering niet ondergaan, maar sturen
12 januari 2019
In 2018 klonken er meer negatieve reacties op digitalisering dan in de jaren ervoor. Een kritische houding tegenover deze ontwikkeling is belangrijk omdat de impact ervan op ons leven groot is. Ik noem drie voorbeelden.
#17 Aanslag niet betaald? Hier is de boete
5 januari 2019
Pas geleden werd ik gebeld door Jantine, redacteur bij Kassa, een consumentenprogramma op tv. Ze vroeg wat ik ervan vond dat de overheid niet altijd een betalingsherinnering stuurt. In eerste instantie leek me dat één van de minder grote problemen in de wereld.
#16 Bezwaar verdwenen
29 december 2018
Ambtenaren zijn net mensen. Ook zij hebben wel eens last van disfunctionele bureaucratie. Richard is zo iemand. En ik zou bijna zeggen: gelukkig maar, want zo ontdekt je wat belangrijk is voor mensen.
#15 Veilig en makkelijk stemmen in het buitenland
22 december 2018
Niet alles digitaliseert. Wie gaat stemmen komt bij drie mensen op een rij. De eerste controleert je identiteitsbewijs, de volgende neemt je oproep in en weet dat je stemgerechtigd bent en de laatste geeft je een stembiljet. Als je dat biljet in de stembus gooit ben je geïdentificeerd, maar is je stem niet tot jou te herleiden. De anonimiteit, transparantie en controleerbaarheid voor elke burger, die daarin kan participeren, heeft een zekere elegantie. Maar die combinatie van kwaliteiten kan waarschijnlijk alleen met papier.
- Vorige pagina
- 1
- 2
- Volgende pagina»