Gegevensuitwisseling

Het verstrekken van gegevens - vaak over personen - aan andere organisaties. Een typisch voorbeeld zijn de basisadministraties. Doel hiermee is het versterken van de samenwerking en het voorkomen van dubbel werk, door het delen van waarnemingen.

De overheid is opgeknipt in duizenden organisaties. En voor de meeste maatschappelijke doelen is ook de actieve medewerking nodig van veel private organisaties. Al deze organisaties houden eigen administraties bij, met voor een deel met dezelfde gegevens. Om dit dubbel werk te voorkomen en meer nog om de samenwerking te vergroten en zo de overheid effectiever te maken, wisselen ze gegevens uit. In potentie kan dit een enorme reductie van de regeldruk opleveren. Burgers hoeven deels de interne afstemming niet meer voor de overheid te verzorgen. Nadeel is dat fouten zich als een olievlek kunnen verspreiden en zo tot een correctiewaterval leiden voor de burger.

Een voorbeeld

Basisadministraties zijn het beste voorbeeld van gegevensuitwisseling. Een voorbeeld is de Basisregistratie Personen (BRP). Als een student verhuist en dit doorgeeft bij de gemeente hoeft hij dit niet ook bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) door te geven. Zij krijgen die wijzigingen aangeleverd en verwerken die. Goed gebruik van basisadministraties kan de regeldruk in vrijwel alle dienstverlening reduceren.

Op dezelfde manier als gegevensuitwisseling zorgt voor efficiëntie en effectiviteit, zo worden ook fouten effectief en efficiënt doorgezet naar - in het geval van de basisadministraties - duizenden organisaties, die elk een eigen gevolg geven aan zo’n fout. Een gevolg dat niet altijd omkeerbaar is.

Het verstrekken van gegevens - vaak over personen - aan andere organisaties. Een typisch voorbeeld zijn de basisadministraties. Doel hiermee is het versterken van de samenwerking en het voorkomen van dubbel werk, door het delen van waarnemingen.Hoe gegevensuitwisseling werkt kun je ervaren in de ketelsimulatie basisregistraties. Dit is een simulatiespel, waarin je - anders dan in het echt - ook ziet hoe de situatie in de werkelijkheid is, en niet alleen de registratie. Je ziet hoe je in feite wel moet samenwerken als overheidsorganisaties, en je kunt zelf bepalen in welke mate gegevens worden gedeeld. Het is zonder meer duidelijk dat gegevensuitwisseling essentieel is voor het verbeteren van efficiëntie en effectiviteit. En een goed begrip van zowel de positieve als de negatieve gevolgen is steeds belangrijker. Goed gebruik betekent dat beslissingen op basis van gegevensuitwisseling altijd omkeerbaar moeten zijn, automatisch worden omgekeerd en met terugwerkende kracht omgekeerd moeten worden, zeker in het geval van fouten. Wanneer dit niet het geval is, organiseer je de situatie waarin fouten zich wel als een olievlek verspreiden, maar correcties niet. Een burger krijgt dan te maken met een correctiewaterval. Bij tientallen organisaties moet dezelfde fout worden gecorrigeerd - al is het niet de fout van de burger - en je weet eigenlijk nooit wanneer je iedereen hebt gehad. Dergelijke problematiek, de correctiewaterval, speelt een rol in de meeste casus waarin burgers helemaal vastlopen.

Een voorbeeld van een problematische casus is de recente casus “Onverwacht Uitgeschreven”.