Het gemeentenetwerk Bewonersinitiatieven gaat een 'wiki' ontwikkelen rond bewonersinitiatieven. Een wiki is een gebruiksvriendelijke database waarin betrokkenen bij bewonersinitiatieven laagdrempelig kennis en goede voorbeelden kunnen uitwisselen. De wiki bevat informatie die nodig is om te werken met bewonersinitiatieven. Zo helpt de wiki enerzijds ambtenaren en bestuurders in Nederland om professioneel om te gaan met bewonersinitiatieven. Anderzijds biedt het bewoners zelf handvatten om aan de slag te gaan in hun buurt. De wiki verbindt de kennis die er nu al is over initiatieven, zodat alle gemeenten er gebruik van kunnen maken. Dit is het belangrijkste resultaat van de laatste bijeenkomst van het netwerk Bewonersinitiatieven, waar de Kafkabrigade deel van uitmaakt.

In april kwam het netwerk samen in Woerden, bij Gerben Karssenberg en wethouder Margot Stolk. Margot Stolk heeft in Woerden onder meer de portefeuille 'Interactie burger-overheid'. Zij beschreef een Woerdens burgerinitiatief rond het overdragen van beheer en exploitatie van twee zwembaden aan een groep actieve bewoners. Toen in de gemeente besloten werd dat het budget voor de zwembaden een kwart lager werd, wilde een groep bewoners zelf onderzoeken of ze de exploitatie over konden nemen. Die groep heeft de afgelopen tijd mensen met specialistische kennis om zich heen verzameld, waarmee ze de exploitatie kunnen overnemen. De afstemming met de gemeente en het bewonersinitiatief was niet altijd soepel, maar het is wel gelukt: vanaf 1 juli 2015 worden de zwembaden gerund door een vrijwillig bestuur. De 34 mensen die al bij de zwembaden werkten, blijven aan.

De gemeente Woerden heeft zelf onder meer geïnvesteerd in het proces door een jurist in te horen. De initiatiefnemers hadden namelijk juridische vragen waar de gemeente niet zo goed antwoord op kon geven. 'De inhuur van de jurist was misschien duur, maar voor de toekomst van het initiatief was het belangrijk. En als we de exploitatie van de zwembaden zouden aanbesteden, kopen we toch ook iedere tien jaar kennis in.' De wethouder is positief: de gemeente heeft veel geleerd van dit traject met een bewonersinitiatief, en bovendien blijven de zwembaden én de bijbehorende werkgelegenheid bestaan.

Bij de bijeenkomst was – naast de leden van het netwerk – ook Jouke Schat van de gemeente De Wolden aanwezig. Hij kwam vertellen over een bewonersinitiatief in Ruinerwold, waarbij bewoners zelf beleid schrijven voor hun dorp. Ruinerwold en haar buitengebieden zijn karakteristiek Drents. Het gebied is niet als beschermd dorpsgezicht aangemerkt, terwijl zowel de gemeente als de bewoners zelf het belangrijk vinden dat het karakter van het gebied bewaard blijft. Bewoners hebben toen voorgesteld om samen een beeldkwaliteitsplan te maken voor behoud van het gebied rond Ruinerwold. Schat gebruikt een deel van zijn werktijd bij de gemeente De Wolden om dit bewonersinitiatief te faciliteren, zo is hij betrokken geraakt bij het project in Ruinerwold.

Naast de inzet van Schat denkt de gemeente met de bewoners mee over het betrekken van partners bij het project. Zo zijnstudenten van Saxion Hogeschool betrokken geraakt bij het traject. Zij dragen bij door studentenopdrachten uit te voeren. Ook is het de bedoeling om themabijeenkomsten voor de bewoners te organiseren, bijvoorbeeld over het boerenerf en welke planten op een oorspronkelijk boerenerf thuishoren. Het schrijven van het plan loopt gestaag, maar traag. Schat: 'Als je iets door bewoners laat doen als gemeente, zet je jezelf in een andere rol. De regie geef je uit handen en dat is wennen.'

Het netwerk Bewonersinitiatieven bestaat naast de Kafkabrigade uit een aantal gemeenten die actief bezig zijn met bewonersinitiatieven: Eindhoven, Woerden, Geertruidenberg en Tiel. Momenteel werkt het netwerk aan een plan om de wiki vorm te geven. Meer weten over het netwerk of meedoen? Neem contact op met Marit Lüschen via marit@kafkabrigade.nl.